فعالان سیاسی و اجتماعی در مواجهه با نظام سیاسی مستقر و وضعیت موجود جامعه می توانند سه راهبرد را در پیش گیرند : ١- انقلاب، ٢- اقتدارگرایی، و ٣- اصلاحات. در ادامه به شرح و تبیین هر یک از این راهبردها و پیامدهای آن پرداخته و در جمع بندی به راهبرد مختار خود راه خواهم برد. ١- انقلاب : در...

برای طراحی و طرح هر استراتژی باید در ابتدا  الف – به «تحلیل شرایط» پرداخت؛  ب – «هدف» یا اهدافی  که در پیش است را تبیین نمود؛ و پ – «کنشگران» یا نیروهای حامل آن استراتژی را مشخص کرد، و بالاخره؛  ت –  استراتژی به عنوان نقشه راه  را طرح و تدوین کرد که برآمدی از سه پیش نیاز بالاست...

سخن گفتن از امکان یا احتمال برقراری دموکراسی در آینده‌ای قابل پیش‌بینی در ایران کاری است نه چندان بی‌شباهت به خریدن یک ورقۀ بلیط بخت‌آزمائی و انتخاب شماره‌هائی از آن و امید بستن به بردن جایزۀ بزرگ در آخر هفته. و منظور از دموکراسی تنها برخی مقدمات آن است، نظیر امکان برگزاری...

بر کسی نباید پوشیده باشد که تا زمانی که آلترناتیو یا بدیلی وجود نداشته باشد هر رژیم استبدادی می تواند عمری طولانی کند. حتی در صورتی که نظام حاکم متلاشی شود نیز در نبود یک بدیل به جای شاهد بهتر شدن وضع سیر بد به بدتر و بدترین را طی خواهیم کرد تا جایی که ممکن است حیات ملی ما نیز درخطر...

دولت – ملت (nation-state)همزاد انقلاب کبیر فرانسه و تحولات همانند آن در اروپا است. بدون جدایی نهاد دین از نهاد دولت و الغای تبعیضات مذهبی که شهروندان را بر اساس نسبت شان با دین رسمی (دین پادشاه و یا دین طبقه حاکم) درجه بندی میکرد، پیدایش و تکامل دولت-ملت که شالوده ی آن بر برابری شهروندان...

ساختن و پرداختن نقشه راهی ‌که از جمهوری اسلامی گذر کند تا به یک جمهوری عرفی و مبتنی ‌بر حقوق بشر بیانجامد  به گونه‌ای تنگاتنگ به ارزیابی از ساختار جمهوری اسلامی گره خورده است. در نظام‌هایی‌ که شیوه تقسیم و بازتولید ثروت و قدرت از نظم ویژه‌ای پیروی می‌کند، امکان تدوین مسیری...

اپوزیسیون سیاسی ایران، بویژه در طیف چپ، طی چند دهه اخیر تحولات چشمگیری را از سرگذرانده است. در حالی که تا مقطع انقلاب 57 و حتی دهه نخست پس از آن، برهم زدن نظم موجود، راهکار هرگونه تحول سازنده دانسته می‌شد، به تدریج گروه‌های بزرگی از انقلابیون با پی بردن به ناسازگاری رویکرد حذفی...

با پیدایش و رشد تمدن مدرن درغرب، ازجمله حکومت مشروطه، سرمایه داری صنعتی، قوانین سکولار، آزادی، دمکراسی، شهروندی، آموزش رسمی، علوم جدید، فردیت و غیره؛ غرب متحول شد. بزرگترین بازتاب تحول غرب در ایران انقلاب مشروطیت بود که ساختار استبداد سیاسی این را دگرگون کرد. نگاه چهار نسل...

بحث پیرامون استقرار دموکراسی و موانع آن بسیار گسترده است و از زوایای مختلف می توان در باره آن سخن گفت. من در این بخش از نوشته، روی نتایج استمرار استبداد بر ذهن و فرهنگ مردم جامعه متمرکز شده ام و نظرم را در باره نقش بازدارندگی استبداد و عوارض آن، در رابطه با استقرار دموکراسی، بیان...

مبارزه برای تغییر وضعیت در ایران صورت مسئلهُ بسیار روشنی دارد و برای حل آن از بابت نظری، باید به چند سؤال ساده پاسخ داد. اول این که از اوضاع فعلی مملکت راضی هستیم یا نه؟  به تصور من، جواب اکثریت مردم منفی است و حکومت هم با جلوگیری از آزادی بیان و بسیاری آزادی های دیگر، نشان می...