صفحه نویسنده
محمد‌جواد اکبرین
محمد‌جواد
اکبرین

معیار عدل و عیار جهل

معیار عدل و عیار جهل

در دوران تسلط داعش بر بخشی از خاک عراق، تبلیغات وسیعی بر دیوارها نقش بست که خلافت اسلامی را تبلیغ و مخاطب را به وفاداری تشویق می‌کرد؛ در یکی از این دیوارنوشته‌ها که تصویرش در رسانه‌ها منتشر شده آمده است: «خلافة تُرضي الرّب خيرٌ من حريةٍ تُرضي الغرب» یعنی حکومت و خلافتی که خدا...

فقه پس از انقلاب و پیامدهای ناگزیرِ تحوّل گفتمانی

فقه پس از انقلاب و پیامدهای ناگزیرِ تحوّل گفتمانی

گفتمان هر چه سخت‌تر و آهنین‌تر باشد به محضِ نخستین تغییر، راهِ فرسودگی می‌پیماید. به تدریج سوژه‌ی گفتمان می‌ماند اما خود چنان متحول می‌شود که گویی از صورت پیشین، جز پوسته‌ای نمی‌ماند. این به معنای خوب یا بد بودنِ چنین اتفاقی نیست و این گزاره نیز ارزشداوری نیست و تنها روایت...

مفرد مذکر غایب و زبان انتخابات

مفرد مذکر غایب و زبان انتخابات

انتخابات در ایران زبان و ادبیات خاص خود را دارد؛ نه از این‌جهت که فرهنگ سیاسی در هر سرزمینی با دیگری متفاوت است بلکه ساختار بیمار سیاسی در کشور، زبان انتخاباتش را به وضعیتی رسانده که گنگ، پیچیده و نیازمند تأمل و تفسیر است. بخش مهمی از این ساختار بیمار، برآمده از رهبری با حداکثر...

نقش ایران در ایران‌هراسیِ عربی

نقش ایران در ایران‌هراسیِ عربی

مقدمه: این مقاله را نخست با مقایسه‌ی دو تجربه‌ی شخصی می‌آمیزم و سپس پرسش اصلی را مطرح می‌کنم؛ چهارم مردادماه سال جاری، ترکیه برای نخستین بار میزبان پانصد ناشر جهانِ عرب در «نمایشگاه کتاب عربی» بود. مسئولان نمایشگاه در توضیح علت برگزاری آن در استانبول، به وجود بیش از سه‌میلیون...

نگاه مخالفان اسد به نقش ایران در سوریه

نگاه مخالفان اسد به نقش ایران در سوریه

محمد جواد اکبرین- دکتر «احمد طعمه» تا هشت ماه پیش، نخست‌وزیر دولتی بود که مخالفان سوری برای جایگزینی بشار أسد تشکیل داده بودند. او دندانپزشک است. در سال ۱۹۶۵ در شهر دیرالزور (شرق سوریه) و در خانواده‌ای سنی‌مذهب به دنیا آمد و نخست در مدرسه‌ی علوم دینی تحصیل کرد و با همین پیشینه،...

پرسش‌هایی در باب سیاست، قدرت و اخلاق

پرسش‌هایی در باب سیاست، قدرت و اخلاق

یک: حاشیه‌ای در انکار متن ابوحامد محمد غزالی که از سرآمدانِ فقه و کلام و اخلاق اسلامی در هزاره‌ی گذشته است در کتاب إحياء علوم الدين كه در حوالى ٤٩٢ هجرى قمرى (١٠٧١ ميلادى) نوشته شده و حاوىِ آراء متأخر اوست می‌گوید «شهریار بیدادگر یا باید از ولایت کناره‌گیری کند یا باید مردم او...

دولت و چالش «سیاست» با «رسالت»

دولت و چالش «سیاست» با «رسالت»

جمهوری اسلامی از همان آغاز با گفتمان متکی بر ادبیات دینی حرکت کرد و «سیاست»، جای خود را به «رسالت» داد و قرار شد «ولایت فقیه همان ولایت رسول‌الله» باشد و سیاست‌ورزیِ مسئولانه، تحت‌الشعاع رسالت‌پنداریِ مؤمنانه قرار گیرد تا به جای پرداخت هزینه‌ی «حکومت زمینی» همه چیز به «حکمت...

«اضطرار» در سیاست‌ورزی

«اضطرار» در سیاست‌ورزی

حقوقدانان و فقیهان قاعده‌ای دارند در باب مسئولیت کیفری که در مسائل مدنی نیز مورد بحث قرار می‌گیرد؛ این قاعده که به «قاعده‌ی اضطرار» معروف است به لحاظ نقلی ریشه در متون مقدس یهودی و اسلامی دارد و به لحاظ عقلی هم مورد تایید و مستفادِ عرف عقلاست. اضطرار را «وقوع در شرایطی که خروج...

رهبرى و مرجعیتِ ” آقازاده”

رهبرى و مرجعیتِ ” آقازاده”

يكى از مباحثى كه در آغاز دهه‌ گذشته، به بحث ها و نقدهايى در درون بخش هايى از حوزه دامن زد مبحث مرجعيتِ اطرافيان يا مرجعيتِ وراثتى بود؛ از نخستين كسانى كه به اين وضعيت معترض بود مرجع فقيدِ لبنانى سيد محمد حسين فضل‌الله بود.  او با طرح بحثى تحت عنوان «مرجعية الأولاد و الأصهار»...

بهار ادیان و مهارِ متدیّنان

بهار ادیان و مهارِ متدیّنان

اشارت بنا و مبناى نخستينِ اين مقاله بر آن است كه ديندارانِ روشن‌ضمير به قرائت انسانى از دين باور دارند و نهضت اصلاح دينى را بر اين بستر مى‌سازند. آنها متن را بر ترازوى انسان و مقتضياتِ انسان بودن‌اش مى‌سنجند و با همين سنجه مى‌خوانند و مى‌فهمند. به عبارت ديگر، در باور آنها...