نسل من یعنی کسانی که افکارشان در نیمه دهه پنجاه شکل گرفته است با دو رخداد مهم مواجه بوده اند: انقلاب (و سپس جمهوری اسلامی) در ایران و فروپاشی بلوک شرق در جهان. هر دو تاثیری شگرف در افکار و گفتمان های فکری و سیاسی آنان داشته است. همان گونه که افکار ماقبل این دو واقعه شان به شدت تحت تاثیر...
با توجه به گسترش دامنۀ مباحثی که میهن این شماره مطرح کرده است؛ تغییر نظر اغلب نخبگان به سه گانۀ اسرائیل آمریکا و جمهوری اسلامی، معتقدم پاسخگوئی و حتی اشارۀ مختصر به آنها در یک مقالۀ کوتاه نمیگنجد و هر یک ازآنها نوشته مستقلی را می طلبد. مثلا نگاه به مسئلۀ فلسطین - اسرائیل (که تا...
جهان و ایران در چهار دهه اخیر تحولات سترگی را از سر گذرانده و با شتابی که در تاریخ بی سابقه می نماید، دگرگون شده است. فروپاشی بلوک شرق، سقوط دیکتاتوری های نظامی در آمریکای لاتین و آفریقا، ورافتادن آپارتاید، انقلاب ایران و رویدادهای پس از آن در ایران و خاورمیانه، رشد شتابان اقتصادهای...
جمهوری اسلامی با توجه به فلسفه ناظر بر پیدایش آن، تاریخ زندگی اش و نیز قانون اساسی و ساختار های حقوقی و سیاسی اش، در زمره نظام های دین سالار جای میگیرد. پایه گذاران نظام بر آمده از انقلاب 1357 نیز تصور میکردند می توانند اقتصاد کشور را، و یا آنچه را که از کلمه «اقتصاد» می فهمیدند، با...
گفتمان هر چه سخت‌تر و آهنین‌تر باشد به محضِ نخستین تغییر، راهِ فرسودگی می‌پیماید. به تدریج سوژه‌ی گفتمان می‌ماند اما خود چنان متحول می‌شود که گویی از صورت پیشین، جز پوسته‌ای نمی‌ماند. این به معنای خوب یا بد بودنِ چنین اتفاقی نیست و این گزاره نیز ارزشداوری نیست و تنها روایت...
دوماهنامه ميهن شماره پانزدهم خود را به تحول گفتمان ها درايران از انقلاب تا امروزاختصاص داده است. شما چهل سال پيش واژه یِ نوساخته‌ی گفتمان را درزبان فارسي در برابرِ اصطلاح discourse وضع كرديد.امروزاين معادل كاملا جاي خود را درمباحث اجتماعي وسياسي بازكرده است. discourse ازچه زمان درمباحث...
در این یادداشت سخن بر سر آن است که زمینه های مدنی برای رسیدن به سطح بالاتری از دموکراسی در ایران در دهه های اخیر رو به رشد بوده است. منظور از زمینه های اجتماعی، شکل گیری رفتارهایی است که همگرایی میان اقشار مختلف جامعه برای توافق بر سر حل مسالمت آمیز مساله سیاست را افزایش داده است....
انتخابات در ایران زبان و ادبیات خاص خود را دارد؛ نه از این‌جهت که فرهنگ سیاسی در هر سرزمینی با دیگری متفاوت است بلکه ساختار بیمار سیاسی در کشور، زبان انتخاباتش را به وضعیتی رسانده که گنگ، پیچیده و نیازمند تأمل و تفسیر است. بخش مهمی از این ساختار بیمار، برآمده از رهبری با حداکثر...
بیست سال پیش در همین روزها بود که آقای محمّد خاتمی کشف کرد که در ایران یک «جامعۀ مدنی» هم وجود دارد. در انتخابات ریاست جمهوری خرداد ۱۳۷۶ شمار شرکت‌کنندگان و راٌی دهندگان چند میلیونی بیش از دفعات پیشین و دور از انتظار زعمای رژیم بود. پیدا بود که کسان دیگری پیه شرکت در انتخابات را...
در مورد پوپولیسم سیاسی بحث های زیادی در جامعه امروز ما مطرح است. اما کمتر به ریشه های تئوریک آن اشاره شده و یا تمام زوایای آن به ارزیابی گذاشته شده است. پیش از بحث پایه های تئوریک پوپولیسم در ابتدا می‌بایست به چندین پرسش پاسخ گفته شود. اول، آیا پوپولیسم یک ایدئولوژی است؟ پوپولیسم...