چند سالی است که صحنۀ سیاست ایران، بیش از هر زمان دیگری، با اعتراضات جمعی گوناگون همراه شده است. اعتراضات دی ماه ۹۶ و آبان ۹۸ دو نمونۀ بزرگ از این دست است. همچنین شاید بتوان گفت به صورت روزمره با اعتراضات کوچک و بزرگ مطالبهمحورانۀ صنفی از جانب کارگران، معلمان، بازنشستگان، کشاورزان و… مواجهیم.
در یک کلام میتوان گفت اینک بخش بزرگی از جامعهای که هیچ نماینده و صدایی در ساخت قدرت ندارد خود مستقیما برای طرح مطالبات و گرفتن حق خویش به صحنه آمده است. همۀ قرائن حاکی از آن است که این کاروان را سر باز ایستادن نیست…
از زاویهای دیگر، با به بنبست رسیدن تغییر از مسیر صندوق راُی، بیش از پیش، اذهان بسیاری از ایرانیان، به خصوص فعالان سیاسی و کسانی که به مباحث راهبردی توجه دارند، به سمت راههای دیگری برای ایجاد تغییر ایران معطوف گردیده است. دو راهبرد در این میان پررنگ تر مینماید: خیابان، کمک خارجی.
در شماره 28 میهن (اپوزیسیون و قدرتهای خارجی) به ابعاد مختلف مسئله «کمک خارجی» پرداخته ایم.
در چند سال اخیر بخش زیادی از فعالان سیاسیِ، بیشتر از هر زمان دیگر، دارند در باره عنصر «خیابان»، جنبشهای اجتماعی و پیامدها و چشم اندازهای احتمالی آن، از زوایای گوناگون بحث و گفتگو میکنند.
در این شمارۀ میهن با تمرکز بر این مسئلۀ مهم میخواهیم ببینیم این اعتراضات و خیزشها و جنبشها چه خاستگاهی دارند، چه مسیری را طی میکنند، چه سرانجامی خواهند داشت و آیا میتوان به صورت کلان به عنوان یک عنصر مولد تغییر در ساختار قدرت در ایران روی آنها حسابی راهبردی گشود؟
بخش مهمی از این اعتراضات ماهیت صنفی و مطالبهمحور دارند؛ آیا این اعتراضات در سطح صنفی باقی خواهند ماند یا به سطحی سیاسی و دگرگونیطلب در ساختار سیاسی فراخواهند روئید؟
مسئلۀ سازماندهی و رهبری این اعتراضات اینک چگونه است و در آینده چه شکل یا اشکالی میتوان برای آن پیشبینی کرد.
نقش و وظیفه نیروهای سیاسی دربرابر این اعتراضات و جنبشها چیست؟
و بالاخره؛ حکومت چه راهکاری را برای برخورد با این اعتراضات در پیش گرفته و در آینده چه برنامه هایی خواهد داشت؟
خلاصه این که این اعتراضات، خیزشها و جنبشها چه نقشی در ساختن ایران آینده خواهند داشت.
مجموعه این مباحث را در شماره ۴۴ میهن تحت عنوان
مردم، حکومت
خیابان، میدان
به بحث گذاشتهایم.
شورای دبیران نشریه میهن