ایران در یک دهه، سه دوره اعتراضات پردامنه را تجربه کرده است. خردادماه ۸۸، دی‌ماه ۹۶ و آبان‌ماه ۹۸. وجه مشترک این سه اعتراض «افقی» بودنِ آن است. یعنی مردم بدون دستور و دعوتِ کسی از بالا، با تفاهم و همدردی مشترک برای مطالبات‌شان به خیابان آمدند. حتی در خردادماه ۸۸ هم اگرچه موسوی...
روز ۲۶ بهمن‌ماه ۱۳۸۹ پس از آنکه رهبران جنبش سبز برای حمایت از مردم مصر و تونس، دعوت به راهپیمایی کردند و همزمان حصر خانگی‌شان آغاز شد وقایع ایران بار دیگر و در دومین سال پیاپی، در صدر اخبار رسانه‌های بین‌المللی قرار گرفت. همان روز «بی‌بی‌سی فارسی» در گفتگویی نظرم را درباره...
شاید چون «ائتلاف» در معنای سیاسی رایج، یک «اتحاد موقت» معنا می‌شود تحلیل کامروایی یا ناکامی آن نیز در بیشتر اوقات به علت‌های موقت و دلائل شخصی و فصلی تقلیل می‌یابد و ما را از تأمل در بسترهای معرفتی آن غافل می‌کند؛ وگرنه همان مشکلاتی که گریبان مقولاتی چون گفتگو، همسویی...
این مقاله، وقایع‌نگاریِ سه روز تاریخیِ پیاپی است؛ از سی و یکم ژانویه ۲۰۱۱ تا دوم فوریه‌ی همین سال. در این سه روز حوادثی در سه کشور سوریه، تونس و مصر رخ می‌دهد که بازخوانی آنها پس از هشت سال عبرت‌آموز است و می‌تواند مقدمه‌ای برای گره‌گشایی از معمای بهار عربی باشد و نشان دهد که...
چهارم دسامبر امسال، همزمان با انتشار این یادداشت، ۴۳سال از مرگ هانا آرنت فیلسوف نامدار آلمانی می‌گذرد. به گمانم نگاه حساس او به «پیامدهای عمل سیاسی» می‌تواند در نگاه ما به اما و اگرهای «بازگشت سلطنت» در ایران تاثیرگذار باشد. در ۲۷ ماه میِ ۱۹۶۷ هنگامی که شاه برای دیداری رسمی...
بیل گیتس، صاحب شرکت مایکروسافت در سخنرانی پنجم فوریه‌ی ۲۰۰۹ گفته بود: «دو منطق، همواره تغییر خواهند کرد؛ تکنولوژی اطلاعات و تکنولوژی پزشکی، و جهان ۲۰سال پس از امروز، جهانی کاملا متفاوت خواهد بود». از آن «امروز» که او می‌گفت کمتر از یک دهه گذشته، اما تکنولوژی اطلاعات، جهانی کاملا...
وضعیت آرایش سیاسی و صورت‌بندی جریان‌ها در ایران، سرشت و سرنوشتی مانند سایر اوضاع این کشور دارد. یعنی همان‌قدر که جمهوریت و آزادی و عدالت و قضاوت در ایرانِ امروز، وضعیتی تراژیک و گاه کُمیک یافته‌اند، تحزّب وتشکل و آرایش سیاسی هم به همان وضع مبتلا شده است. نام‌ها و نشان‌ها و پرچم‌ها...
شاید شاهِ ایران تنها کسی بود که طی نیم‌قرن اخیر (هر چند دیر) اعتراف کرد که صدای اعتراض مردم را شنید! تا پیش از آن نه تنها منکر بحران و اعتراض بود بلکه چنانکه خود در کتاب «مأموریت برای وطنم» نوشت اعتراض را به افراد اندکی نسبت می‌داد و آن را نشانه وجود آزادی می‌دانست:«گاھی از دھان...
هنگامی که آیت الله خمینی، محور توجه ایرانیان برای تغییر حکومت شاه شد همه گروه‌های شریک در انقلاب با هر عقیده و مکتبی از هویّت او با خبر بودند؛ او یک فقیه شیعی بود. اما این کدام تصویر و تصور از تشیع بود که چنان با خواسته‌های اکثریت ایرانی سازگار افتاد که احتمال تسلطش بر قدرت، بسیاری...
از تابستان ۶۶ و پیام آیت‌الله خمینی به مناسبت ایام حج تا تابستان ۶۷ و آن حکم که به اعدام هزاران زندانی بدون محکمه و محاکمه انجامید تنها یکسال فاصله بود؛ اما کسانی که پیام‌های بنیانگذار جمهوری اسلامی را در دو سال آخر عمرش دنبال کرده باشند شاید آن حکم اعدام را عجیب ندانند. او در...